Świadczenie to przysługuje Ci, jeśli jesteś [1]:
Świadczenie to przysługuje na wniosek i mogą go złożyć tylko wymienione osoby.
Świadczenie aktywnie w domu nie przysługuje obywatelom Ukrainy ze statusem UKR, którzy przybyli do Polski w związku z działaniami wojennymi.
Świadczenie aktywnie w domu przysługuje na każde dziecko w rodzinie, w wieku od 12. do 35. miesiąca życia.
Dokładnie liczy się to następująco: od pierwszego dnia miesiąca, w którym dziecko skończyło 12. miesiąc, do ostatniego dnia miesiąca przed tym, w którym dziecko skończy 36. miesiąc.
Świadczenie przysługuje bez względu na dochód w rodzinie.
Od 1 października 2024 r. świadczenie aktywnie w domu zastąpi rodzinny kapitał opiekuńczy (RKO) [3]. Ustawa Aktywny rodzic zawiera przepisy przejściowe, które odnoszą się m.in. do osób, którym 1 października 2024 r. przysługuje prawo do RKO.
Świadczenie aktywnie w domu przysługuje w wysokości 500 zł miesięcznie na dziecko, niezależnie od tego, czy ma ono orzeczenie o niepełnosprawności.
Świadczenie przysługuje na dziecko w pełnej wysokości także w przypadku, gdy prawo do świadczenia powstało w trakcie miesiąca. Na przykład w sytuacji, gdy dziecko zostało przyjęte przez opiekuna faktycznego na wychowanie w połowie lub pod koniec miesiąca.
Przykład 1
Jeśli opiekun faktyczny złoży wniosek o świadczenie i wskaże, że dziecko zostało przyjęte na wychowanie 15 stycznia 2025 r., przyznamy mu prawo do świadczenia od 15 stycznia 2025 r. Za styczeń 2025 r. przysługuje mu świadczenie w pełnej wysokości, czyli 500 zł.
Gdy dziecko, zgodnie z orzeczeniem sądu, jest pod opieką naprzemienną, kwotę świadczenia ustala się każdemu z rodziców w połowie wysokości, czyli 250 zł miesięcznie.
Od świadczenia nie pobiera się:
Świadczenie nie podlega egzekucji administracyjnej i komorniczej.
Ustawa nie przewiduje możliwości wyboru kwoty świadczenia aktywnie w domu.
Świadczenie aktywnie w domu nie przysługuje Ci, jeżeli:
Świadczenie aktywnie w domu nie przysługuje również wtedy, gdy na dane dziecko pobierzesz już rodzinny kapitał opiekuńczy w łącznej kwocie 12 tys. zł.
Zgodnie z przepisami przejściowymi ustawy [4] łączna maksymalna wysokość rodzinnego kapitału opiekuńczego oraz świadczenia aktywnie w domu pobranych na dane dziecko nie może być wyższa niż 12 tys. zł.
Oznacza to, że jeśli na dziecko przysługiwało RKO, które zostało pobrane w łącznej kwocie 12 tys. zł, nie przysługuje na nie świadczenie aktywnie w domu, nawet jeżeli dziecko nie skończyło jeszcze 35. miesiąca.
Wniosek o świadczenie możesz złożyć tylko elektronicznie od 1 października 2024 r.
ZUS nie rozpatrzy wniosków złożonych w formie papierowej.
Dołącz do wniosku prawomocne orzeczenie sądu potwierdzające opiekę naprzemienną.
Dołącz do wniosku dokument potwierdzający legalny pobyt w Polsce wraz z dostępem do rynku pracy (np. karta pobytu z dostępem do rynku pracy).
Może to być w szczególności:
Jeśli jesteś opiekunem faktycznym, dołącz do wniosku:
Wniosek możesz złożyć najwcześniej w miesiącu, w którym dziecko kończy 12. miesiąc.
Prawo do świadczenia aktywnie w domu ustalamy na okres między pierwszym dniem miesiąca, w którym dziecko skończyło 12. miesiąc, a ostatnim dniem miesiąca przed tym, w którym dziecko skończy 36. miesiąc, czyli do 35. miesiąca.
Prawo do świadczenia aktywnie w domu ustalamy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek [5].
Świadczenie aktywnie w domu przekazujemy na rachunek bankowy, który podasz we wniosku.
Jeśli przyznamy Ci świadczenie, nie będziemy wydawać decyzji. Informację o przyznaniu świadczenia przekażemy na Twoje konto na PUE ZUS.
Całą korespondencję w sprawie programu Aktywny Rodzic prowadzimy z Tobą przez PUE ZUS. Informację o tym, że na PUE czekają na Ciebie pisma w sprawie świadczenia, możemy też przesłać w wiadomości e-mail lub SMS – jeśli we wniosku podasz swój adres e-mail lub numer telefonu.
Jeśli nie wypełnisz prawidłowo wniosku, poprosimy Cię o jego poprawienie w ciągu 14 dni.
Jeśli nie złożysz wymaganych dokumentów, poprosimy Cię o ich dostarczenie i wyznaczymy Ci termin od 14 do 30 dni.
Jeśli nie poprawisz lub nie uzupełnisz dokumentów w wyznaczonym terminie, nie rozpatrzymy Twojego wniosku.
Jeśli będziemy mieć wątpliwości, czy spełniasz warunki do tego, by otrzymywać świadczenie aktywnie w domu, w szczególności warunek mieszkania w Polsce, możemy Cię poprosić o udzielenie nam informacji w tej sprawie w wyznaczonym terminie [6].
Wydamy decyzję w sytuacji:
Decyzję doręczymy Ci tylko elektronicznie – na PUE ZUS.
Od decyzji możesz się odwołać do prezesa ZUS w ciągu 14 dni od doręczenia decyzji.
Od decyzji prezesa ZUS przysługuje Ci skarga do wojewódzkiego sądu administracyjnego. Złóż ją w ciągu 30 dni od doręczenia decyzji – za naszym pośrednictwem.
