W Miejskiej Bibliotece Publicznej odbyło się uroczyste wręczenie Nagrody Gryfa Literackiego za 2019 rok, którą za książkę pt. „Żelewscy w cieniu von dem Bacha” odebrał jej autor Andrzej Janusz. Natomiast wyróżnienie za książkę pt. „Oswoić śmierć” trafiło do Aleksandry Kurowskiej-Susudorf. Nagrody wręczyli: zastępca prezydenta Wejherowa Arkadiusz Kraszkiewicz, wicestarosta wejherowski Jacek Thiel i dyrektor biblioteki Ewelina Magdziarczyk-Plebanek.
Przypomnijmy, że wyróżnienia były przyznane jeszcze w marcu, ale ze względu na pandemię koronawirusa, a później okres wakacyjno-urlopowy, uroczystość mogła odbyć się dopiero teraz w kameralnych warunkach i z zachowaniem obowiązujących zasad bezpieczeństwa.
Dyrektor biblioteki Ewelina Magdziarczyk-Plebanek poinformowała, że do Nagrody Gryf LIteracki 2019 nominowane były 32 pozycje książkowe związane z Wejherowem i powiatem wejherowskim. Oznacza to, że zostały wydane na terenie powiatu wejherowskiego, autor związany jest z powiatem, albo tematyka książki dotyczy tego terenu, bądź ludzi z nim związanych. Gryf Literacki przyznawany jest od 2009 roku. Jest to już 11. edycja konkursu. Nagrodę ufundował Prezydent Miasta Wejherowa.
Oceny prac dokonała kapituła konkursu powołana przez Prezydenta Miasta Wejherowa, będącego jego patronem, w skład której wchodzili laureaci poprzednich edycji plebiscytu oraz dyrektor biblioteki i kierownik Wydziału Kultury Urzędu Miejskiego w Wejherowie. Protokół kapituły konkursu odczytał Krzysztof Powałka.
- Moja książka poświęcona jest rodowi Żelewskich historycznie związanych z ziemią wejherowską, pucką i lęborską. Pracowałem nad nią kilka dobrych lat zbierając materiały w archiwach oraz kontaktując się z przedstawicielami rodu. Książka „Żelewscy w cieniu von dem Bacha” jest efektem tych prac - mówi Andrzej Janusz historyk-archiwista dodając, że kierowało nim kilka inspiracji. Z jednej strony chciał pokazać, że ta kaszubska rodzina jest obarczona nieszczęsnym bagażem „czarnej owcy” w osobie Ericha von dem Bacha-Zelewskiego (generała SS, zbrodniarza wojennego - red.). Chciał też udowodnić, że Żelewscy to rodzina szlachty kaszubskiej, ludzie bardzo przyzwoici i porządni, którzy wielce zasłużyli się dla Kaszub, Pomorza i Polski. Autor wyznał, że w jakiś sposób jest związany z tą rodziną, gdyż jego babcia wywodziła się z Bach-Żelewskich i dlatego właśnie jej zadedykował tę książkę.
Laudację na temat autora i nagrodzonej publikacji wygłosił red. Adam Hebel z Radia Gdańsk podkreślając, że Andrzeja Janusza poznał w latach szkolnych jako uczeń Gimnazjum w Luzinie, gdzie ten będąc nauczycielem wiedzy o społeczeństwie oraz historii, dał się poznać jako pedagog traktujący swoich uczniów jak dorosłe osoby. Powiedział również, że podczas lekcji historii prowadzonych przez Andrzeja Janusza gimnazjaliści po raz pierwszy zostali tak dobitnie zachęceni do inicjowania własnych poszukiwań i wyrabiania własnego zdania, co określił mianem intelektualnej uczciwości.
- Poruszone w książce działania Ericha von dem Bacha, to nie jedyne niegodne czyny właściciela majątku ziemskiego na Kaszubach Północnych, gdyż zapisał się także w niechlubnych dziejach kolonizacji Afryki - zauważył Adam Hebel. Dodał przy tym, że nagrodzona książka jest solidnym dziełem historyka, nie poszukującego sensacji, lecz zachowująca zasady społecznego i historycznego obiektywizmu wobec przedstawionych faktów. Zaś dzięki swoim poszukiwaniom stworzył niezwykłą opowieść, która pozwala czytelnikom bliżej poznać poszczególnych przedstawicieli rodu z ich poglądami, zamiłowaniami, zaletami i charakterami, a ceglane budynki rozsiane po okolicach nie są już tylko wiekowymi obiektami architektury, ale stają się świadectwem działań niezwykłych ludzi.
O wyróżnionej książce pt. „Oswoić śmierć” opowiedziała jej autorka - Aleksandra Kurowska-Susudorf, która w swojej publikacji niezwykle interesująco opisała kaszubskie zwyczaje pośmiertne. Gratulacje nagrodzonym autorom złożyli zastępca prezydenta Arkadiusz Kraszkiewicz, wicestarosta Jacek Thiel oraz dyrektor biblioteki Ewelina Magdziarczyk-Plebanek.
