Biuletyn Informacji Publicznej wersja
kontrastowa
Projektu Unijne
niedziela, 24.11.2024 r. imieniny: Emmy, Flory, Romana
Biuletyn Informacji Publicznej
Powrót

Poradnik zima

W DOMU

We własnym domu czujemy się zwykle bezpiecznie, nawet podczas mroźnej i śnieżnej zimy. Jednak, aby tak było zawsze, musimy zadbać o dobry stan tych instalacji domowych, które są intensywnie eksploatowane jesienią i zimą. Jeśli praca tych urządzeń zależy od dostaw prądu, musimy także szybko zareagować w przypadku awarii energetycznych. Dbając o bezpieczeństwo własne i swoich bliskich, należy też pamiętać o mieszkających w naszym sąsiedztwie osobach starszych, chorych lub niepełnosprawnych, dla których trudne warunki zimowe mogą stanowić prawdziwe zagrożenie, nawet w ich własnych domach.

NA CO TRZEBA ZWRÓCIĆ UWAGĘ: URZĄDZENIA GRZEWCZE – PIECYKI, KOMINKI, TERMY GAZOWE – ZAGROŻENIE EMISJĄ TRUJĄCYCH GAZÓW

  • W trosce o bezpieczeństwo twoje i najbliższych upewnij się, że urządzenia te działają właściwie, a kanały kominowe i wentylacyjne są drożne. Dobrą praktyką jest regularna kontrola urządzeń grzewczych, kominów i kanałów wentylacyjnych przez fachowców, do ich zaleceń należy się bezwzględnie stosować

  • Rozważ możliwość zainstalowania w pomieszczeniach zamkniętych, zagrożonych emisją czadu, gazu ziemnego lub propanu-butanu, czujników wykrywających te trujące gazy. Urządzenia te są łatwo dostępne i stosunkowo tanie. Nie podnoszą kosztów eksploatacji, za to skutecznie zabezpieczają przed zatruciem. Jeśli się zdecydujesz – wybierz urządzenie z atestem!;

  • Dbaj o regularne usuwanie śniegu i lodu z otworów wentylacyjnych, aby nie dopuścić do ich zablokowania. Jeśli jesteś właścicielem domu – rób to sam lub wezwij fachowca. Jeśli mieszkasz w domu wielorodzinnym, sprawdzaj czy właściwie dba o to administrator budynku;

Gdy ulatnia się gaz (www.pgnig.pl):

  • otwórz szeroko okna i drzwi tak, aby spowodować przewiew,
  • zamknij kurek gazu w mieszkaniu,
  • nie używaj otwartego ognia,
  • nie włączaj światła ani żadnych urządzeń elektrycznych,
  • nie posługuj się w mieszkaniu telefonem (nawet komórkowym),
  • powiadom sąsiadów o zagrożeniu i opuść budynek,
  • powiadom Pogotowie Gazowe tel. 992

URZĄDZENIA ZASILANE ELEKTRYCZNIE – PRZERWY W DOSTAWACH PRĄDU

  • Oblodzenia linii energetycznych (wywołane np. zjawiskiem sadzi) mogą prowadzić do ich uszkodzeń, a w konsekwencji do długotrwałych przerw w dostawach prądu na znacznych obszarach;

  • Brak prądu stanowi zagrożenie szczególnie dla mieszkańców jednorodzinnych domów wolno stojących, wyposażonych w elektryczne systemy ogrzewania i poboru wody (CO, hydrofory, termy) i pozbawionych alternatywnych rozwiązań;

  • Przedłużający się brak ogrzewania, wody i ciepłego posiłku może stanowić w warunkach zimowych istotne zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia (w przypadku mieszkających samotnie osób starszych, niedołężnych i chorych);

PAMIĘTAJ

W przypadku zagrożenia związanego z eksploatacją urządzeń i instalacji gazowych, należy natychmiast zaalarmować Pogotowie Gazowe dzwoniąc pod bezpłatny numer telefonu 992. Pogotowie Gazowe prowadzi całodobowy dyżur i jest przygotowane do natychmiastowej interwencji w przypadku ulatniania się gazu.

Jak pomóc przy zatruciu tlenkiem węgla (czadem)?

  • należy natychmiast zapewnić dopływ świeżego powietrza do pomieszczenia - otworzyć okna, a w przypadkach skrajnych zagrożeń wybić szyby;

  • wezwać służby ratownicze (Pogotowie Ratunkowe - 999, Straż Pożarna - 998 lub numer ratunkowy - 112);
  • jeśli jest osoba poszkodowana, w miarę możliwości przenieść ją w niezagrożone czadem miejsce lub zaalarmować ratowników, że poszkodowany wymaga natychmiastowej pomocy;

  • jeśli osoba poszkodowana nie oddycha, należy bez zwłoki podjąć próbę reanimacji i zastosować sztuczne oddychanie (metoda usta – usta i masaż serca: ułożyć poszkodowanego na twardym podłożu, odchylić jego głowę do tyłu, zacisnąć mu nos, wykonywać sztuczne oddychanie w rytmie - 2 wdechy na 30 ucisków klatki piersiowej oburącz;

OSOBY STARSZE, NIESPRAWNE, CHORE – SAMOTNE NAWET WE WŁASNYM DOMU MOGĄ BYĆ ZAGROŻONE

  • Mróz, oblodzenie, intensywne opady śniegu i gruba pokrywa śnieżna zalegająca na ulicach i drogach – warunki zimowe znacznie ograniczają możliwości samodzielnego poruszania się osób starszych, niesprawnych ruchowo lub chorych.

  • W skrajnych przypadkach osoby takie mogą być poważnie zagrożone – samotne w wychłodzonych mieszkaniach, pozbawione posiłku i kontaktu ze światem zewnętrznym. W takich sytuacjach dom nie zapewnia bezpieczeństwa, może stać się pułapką.

  • Nie bądź obojętny. Jeśli wiesz, że w twoim sąsiedztwie mieszka ktoś, kto może potrzebować pomocy nie wahaj się – wstąp, sprawdź w jakich żyje warunkach, zapytaj czego potrzeba, spróbuj nawiązać kontakt z krewnymi, nawet jeśli mieszkają daleko.

  • Nie zniechęcaj się, jeśli twoja oferta pomocy nie znajdzie zrozumienia, osoby starsze i chore bywają nieufne. Spróbuj pomóc mimo wszystko, a jeśli okaże się to niemożliwe…

PAMIĘTAJ

  • W przypadku braku dostaw prądu, jeżeli nie masz innych możliwości ogrzania pomieszczeń mieszkalnych (np. pieca węglowego, kominka) – nie czekaj. Spróbuj ustalić przyczynę awarii i ocenić jej skalę. Jeśli nie jesteś specjalistą, nie podejmuj samodzielnych napraw - wezwij pomoc. Numer tel. Pogotowia Energetycznego 991. Numery kontaktowe do swojego zakładu energetycznego znajdziesz na każdej fakturze lub na formularzu umowy na dostawy prądu.

  • W przypadku większych awarii energetycznych dobrą praktyką jest współdziałanie w ramach społeczności lokalnej – wzywając pomoc wspólnie z sąsiadami możesz szybciej ją otrzymać.

  • O trudnej sytuacji mieszkających samotnie osób starszych, chorych lub niepełnosprawnych powiadom Urząd Gminy i Ośrodek Pomocy Społecznej.

  • O ile masz taką możliwość - sam spiesz z sąsiedzką pomocą.

PAMIĘTAJ – o samotnej osobie w trudnych warunkach życiowych powiadom Urząd Gminy i Ośrodek Pomocy Społecznej. Podaj dane i/lub adres osoby potrzebującej, aby ułatwić udzielenie pomocy. Pracownik pomocy społecznej powinien zjawić się niezwłocznie. Sprawdź czy wezwanie było skuteczne i czy pomoc została szybko udzielona!!!

WAŻNE TELEFONY – BEZPŁATNE LINIE TELEFONICZNE

  • Numer alarmowy - 112
  • Pogotowie ratunkowe – 999
  • Pogotowie gazowe – 992
  • Pogotowie energetyczne - 991
  • Państwowa Straż Pożarna – 998
  • Straż Miejska – 986
  • Policja - 997

POZA DOMEM

Mróz, porywisty wiatr, śnieżyca – kilka ostatnich lat odzwyczaiło nas od tych typowo zimowych zjawisk. Warto jednak pamiętać, że w naszej strefie klimatycznej ostra zima to raczej reguła niż wyjątek. Od naszego rozsądku, dobrego przygotowania i umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach zależy, czy zimowa, a czasem i jesienna aura nie zaskoczy nas niebezpieczeństwem.

NA CO TRZEBA ZWRÓCIĆ UWAGĘ: TEMPERATURA POWIETRZA i WARUNKI ATMOSFERYCZNE

  • Temperatura powietrza, którą widzisz na termometrze okiennym może być inna, niż ta faktycznie odczuwalna na zewnątrz. W prognozie pogody w mediach temperatura odczuwalna zwykle podawana jest w nawiasach obok podstawowych wartości.

  • Zwróć uwagę na wilgotność powietrza oraz wiatr – te dwa czynniki powodują, że marzniemy na dworze znacznie bardziej niż na to wskazuje termometr. Im bardziej wilgotno i wietrznie – tym zimniej.

  • Zimno może być groźne w skutkach nie tylko w czasie silnych zimowych mrozów. Jesienią, gdy powietrze jest bardzo wilgotne a temperatura spada w okolice zera, długotrwałe przebywanie na dworze wymaga zachowania takiej samej ostrożności jak w mroźne dni zimowe.

PAMIĘTAJ

  • Odmrożenia to najczęstsze zagrożenie spowodowane niską temperaturą powietrza (wystarczy niewielki mróz, przy silnym wietrze i wysokiej wilgotności). Dotyczą zwłaszcza – uszu, nosa, policzków, palców rąk i nóg. Typowe objawy to - zblednięcie, zaczerwienienie, pieczenie, swędzenie, opuchlizna, w ciężkich przypadkach ustanie krążenia, utrata czucia, w skrajnych przypadkach zaczernienie odmrożonych części ciała. Nie lekceważ odmrożeń – w skrajnych przypadkach mogą doprowadzić do amputacji odmrożonej części ciała, dlatego zgłoś się do lekarza.

  • Wychłodzenie (hipotermia) to stan kiedy temperatura wewnętrzna ciała spada poniżej 350 C. Objawy wychłodzenia to - zaburzenia świadomości z objawami jak u osoby pijanej, wyczerpanie, zaburzenia mowy, senność. Pierwsza pomoc polega na natychmiastowym podjęciu stopniowego ogrzewania wychłodzonej osoby. W miarę możliwości należy ją okryć kocami lub ciepłą suchą odzieżą, można przyłożyć termofor lub butelkę z ciepłą wodą do brzucha (ciepło rozchodzi się szybciej po całym organizmie). Należy powiadomić służby ratownicze (Pogotowie Ratunkowe – 999, Numer Alarmowy 112). Przy ogrzewaniu wychłodzonej osoby nie wolno stosować gorącej wody, gorących kompresów czy okładów. Nie czekaj z wezwaniem pomocy - w skrajnych przypadkach wychłodzenie może spowodować śmierć.

Jak zapobiec wychłodzeniu i odmrożeniu?

  • Ubieraj się stosownie do temperatury na zewnątrz. Gdy planujesz dłuższe przebywanie na dworze ubierz się warstwowo, w odzież z naturalnych włókien (wełna, bawełna) lub tkanin typu polar. Ważne, by ubranie nie powodowało ucisku i nie utrudniało krążenia krwi. Pamiętaj o odpowiednim zabezpieczeniu stóp (obuwie - ocieplane, nieprzemakalne, nieograniczające swobody poruszania palcami, skarpetki – wełniane lub bawełniane odpowiedniej grubości), dłoni (ocieplane, luźne rękawice), głowy (czapka zakrywająca czoło i uszy).

  • Nie zasłaniaj twarzy szalem – pod wpływem oddechu stanie się wilgotny i może przyspieszyć powstanie odmrożeń.

  • Przed wyjściem na mróz zabezpiecz odkryte fragmenty skóry (policzki, nos, brodę) smarując je kremem ochronnym lub wazeliną (dotyczy to zwłaszcza małych dzieci).

  • Nie stój nieruchomo na mrozie – gdy zaczyna dokuczać ci zimno ruszaj się, tup, podskakuj, rozcieraj dłonie.

  • Jeśli w okresie jesienno – zimowym wybierasz się na pieszą wycieczkę najpierw sprawdź w wiarygodnym źródle prognozę pogody na najbliższe godziny. Następnie zadbaj o odpowiedni ekwipunek (odzież, bielizna, buty, zapasowe skarpety, ewentualnie śpiwór termiczny /survival bag/), weź wysokokaloryczny prowiant (czekolada, batony), zaplanuj trasę i weź mapę, weź latarkę, sprawdź czy bateria w twoim telefonie jest w pełni naładowana, sprawdź czy masz w telefonie moduł GPS i czy umiesz się nim posłużyć.

  • W żadnym wypadku nie pozostawaj na zimnie po spożyciu alkoholu !!!

WAŻNE TELEFONY

  • Numer alarmowy - 112
  • Pogotowie Ratunkowe – 999
  • Państwowa Straż Pożarna – 998

PRZYDATNE INFORMACJE

  • O pogodzie - serwis IMGW www.pogodynka.pl, zakładka ostrzeżenia/ostrzeżenia meteorologiczne
  • O podstawowych zasadach postępowania podczas mrozów - strona internetowa Komendy Głównej Państwowej Straży Pożarnej: www.straz.gov.pl, zakładka „porady”

OSOBY POTRZEBUJĄCE POMOCY

  • W warunkach zimowych nie przechodź obojętnie obok starszych ludzi, poruszających się z widoczną trudnością lub objawiających złe samopoczucie – omdlenie na mrozie może skończyć się tragicznie.

  • Zwracaj uwagę na osoby bezdomne, śpiące na ławkach lub w altankach działkowych, wyglądające na zagubione.

  • Nie bój się podejść do takiej osoby, nawet jeśli wygląda na pijaną.
  • Jeśli ocenisz, że sytuacja może stwarzać zagrożenie - wezwij pomoc!!!

WZYWAJĄC POMOC PODAJ:

  • Miejsce zdarzenia – adres, gdzie lub w pobliżu którego znajduje się osoba poszkodowana, ewentualnie charakterystyczne cechy miejsca i otoczenia.

  • Co się wydarzyło.
  • Ilu jest poszkodowanych.
  • W jakim są stanie: - czy są przytomni i jakie reakcje wykazują - jakie mają obrażenia - jaka pomoc została im udzielona.
  • Swoje imię i nazwisko.
  • Numer telefonu z którego wzywasz pomoc.
  • Czekaj na potwierdzenie przyjęcia wezwania, nie rozłączaj się pierwszy.

WAŻNE TELEFONY

  • Numer alarmowy - 112
  • Pogotowie Ratunkowe – 999
  • Państwowa Straż Pożarna – 998
  • Straż Miejska – 986
  • Policja - 997

OBLODZONE CHODNIKI, SOPLE, NAWISY I POKRYWY ŚNIEŻNE NA DACHACH

  • Oblodzona nawierzchnia chodnika, zwłaszcza ukryta pod cienką warstwą śniegu, może być przyczyną poważnych obrażeń, złamań i urazów, włącznie z wstrząsem mózgu.

  • W okresach odwilży, po obfitych opadach śniegu i przy zmiennej temperaturze (duża różnica między wartością minimalną i maksymalną), na dachach mogą tworzyć się sople o bardzo dużych rozmiarach (niekiedy do 1 m. długości i znacznym obwodzie). Zjawisko to stanowi poważne zagrożenie dla pieszych przechodzących pod budynkami. Uderzenie przez spadający z dachu sopel może nawet spowodować śmierć. Podobnie groźny dla przechodnia może być obrywający się z dachu nawis zamarzniętego śniegu.

  • Nieusuwana pokrywa śniegu na płaskim dachu w skrajnych przypadkach może spowodować zawalenie konstrukcji (katastrofa budowlana Hali MTK w Chorzowie w 2006r.- 65 zabitych).

  • Silnie zalodzone, zablokowane odpływy i studzienki kanalizacyjne podczas roztopów mogą spowodować lokalne podtopienia zabudowań i infrastruktury.

PAMIĘTAJ

  • Za odśnieżenie i odlodzenie chodnika lub przejścia przylegającego do nieruchomości odpowiada właściciel (współwłaściciel, użytkownik wieczysty) lub zarządca (administrator, jednostka organizacyjna, podmiot władający) nieruchomości. Odpowiada on też za oczyszczenie ze śniegu i lodu podjazdu bramnego i podwórza posesji, a także za usunięcie sopli i nawisów śnieżnych z dachu.

  • Odgarnięty śnieg musi być składowany w miejscu niezakłócającym ruchu pieszych i samochodów.
  • Jeśli chodnik oddzielony jest od nieruchomości pasem zieleni (np. trawnikiem) za jego właściwe utrzymanie w zimie odpowiada gmina.

  • Za odśnieżenie i odlodzenie jezdni odpowiada zarządca drogi.
  • Za odśnieżenie i odlodzenie przystanku transportu publicznego odpowiada przedsiębiorstwo komunikacyjne.
  • W razie wypadku na jednym z w/w terenów osoba poszkodowana może wystąpić o odszkodowanie ze strony właściciela lub zarządcy, który – poprzez niewykonanie obowiązku – spowodował uszkodzenie ciała lub zagrożenie życia.

  • Jeśli jesteś właścicielem posesji, dbaj o regularne odśnieżanie i odladzanie terenu oraz zabudowań, za które odpowiadasz. W razie wypadku i udowodnienia ci winy przez poszkodowanego - poniesiesz koszty odszkodowania i koszty sądowe.

  • Jeśli jesteś mieszkańcem i widzisz, że w twoim budynku lub w sąsiedztwie śnieg i lód nie są usuwane - nie wahaj się, zaalarmuj zarządcę budynku i zażądaj podjęcia właściwych działań. Gdy to nie daje efektu - dzwoń do straży miejskiej lub właściwych organów gminy.

W PODRÓŻY – SAMOCHODEM I NIE TYLKO

Daleka podróż w zimowych warunkach wymaga przygotowania. Inaczej szykujemy się do długiej drogi własnym samochodem, inaczej, gdy korzystamy z transportu publicznego – kolei czy komunikacji autobusowej. Szczególnej wyobraźni i odpowiedzialności wymaga od nas przygotowanie podróży własnym samochodem, zwłaszcza jeśli zabieramy ze sobą dzieci.

NA CO TRZEBA ZWRÓCIĆ UWAGĘ PODRÓŻUJĄC SAMOCHODEM:

  • Zaplanuj podróż z dokładną mapą drogową, biorąc pod uwagę aktualną szczegółową prognozę pogody dla regionów, przez które będziesz przejeżdżać.

  • W zimie na otwartym terenie mogą tworzyć się wysokie zaspy śnieżne, a pod wpływem wiatru sytuacja może dynamicznie się zmieniać.

  • W rejonach górzystych należy liczyć się z trudnymi podjazdami – przy oblodzonej, śliskiej nawierzchni nawet niewielkie wzniesienie bywa trudne do pokonania.

PAMIĘTAJ

  • Zostaw bliskim informację o planowanej podróży;
  • Sprawdź w wiarygodnym źródle szczegółową prognozę pogody, z uwzględnieniem regionów, przez które będziesz jechać;
  • Nie lekceważ ostrzeżeń meteorologicznych – IMGW formułuje je precyzyjnie, z podziałem na województwa;
  • Sprawdź czy masz ubezpieczenie, gwarantujące pomoc drogową w razie awarii w odludnej okolicy;
  • Zadbaj o właściwe wyposażenie samochodu - zimowe opony, łańcuchy na koła (umożliwiają podjazdy na oblodzonej drodze, a na wielu odcinkach dróg górskich, oznaczonych specjalnym znakiem C-18, są wymagane), linkę holowniczą i przewody do awaryjnego rozruchu silnika;

  • Zatankuj bak do pełna;
  • Zabierz ze sobą - w pełni naładowany telefon komórkowy, ładowarkę samochodową, latarkę (najlepiej z funkcją pulsacyjną) i zapasowe baterie, saperkę, śpiwór termiczny lub koc, termos z gorącym napojem, prowiant wysokokaloryczny, zapasową ciepłą odzież, dodatkowy jaskrawy element odzieży, zapewniający, że zostaniesz z daleka zauważony (np. odblaskową kamizelkę, pomarańczowa lub żółtą).

  • Jeśli prognozy wskazują na gwałtowne pogorszenie pogody i wyjątkowo trudne warunki – rozważ przełożenie podróży na inny termin.

Jeśli utkniesz w śniegu w niezamieszkanej okolicy:

  • Jeśli to możliwe, zjedź lub zepchnij samochód na pobocze drogi;
  • Zadzwoń po pomoc (numer alarmowy 112, Państwowa Straż Pożarna 998, Pogotowie Ratunkowe 999).
  • Wzywając pomoc określ: miejsce zdarzenia (numer drogi, odcinek trasy, szacunkową odległość od najbliższej miejscowości, dane GPS, jeśli to możliwe), krótko opisz co się wydarzyło, czy w samochodzie są poszkodowani, w jakim są stanie, podaj służbom ratowniczym swoje dane i numer telefonu.

  • Nie wychodź szukać pomocy na nieznanym terenie – wędrówka w śniegu wyczerpuje siły, grozi ci też zagubienie.
  • Racjonalnie ogrzewaj samochód, mając na uwadze zasób paliwa. Włączaj silnik okresowo, np. co godzinę na ok. 10 min – już taka częstotliwość zapewni wystarczająca temperaturę wnętrza. Włączając na postoju silnik w celu ogrzania samochodu uchyl lekko okno!!!

  • Używając niezależnego systemu grzewczego – np. turystyczne ogrzewanie gazowe – uchyl okno samochodu, aby uniknąć niebezpieczeństwa zatrucia.

  • Racjonalnie wykorzystuj zapasy zabrane na drogę (prowiant i gorący napój).

WAŻNE TELEFONY

  • Numer alarmowy - 112
  • Pogotowie ratunkowe – 999
  • Państwowa Straż Pożarna – 998
  • Policja – 997

PRZYDATNE INFORMACJE

PODRÓŻUJĄC TRANSPORTEM PUBLICZNYM

  • Długa podróż koleją lub autobusem w warunkach zimowych jest mniej ryzykowana niż samodzielna wyprawa samochodem, ale również wymaga przygotowania;

  • Warto wiedzieć przez jakie regiony przebiega trasa podroży, zwłaszcza autobusem, oraz zapoznać się ze szczegółową prognozą pogody;

  • Przed wyjazdem należy sprawdzić jakie przedsiębiorstwo autobusowe lub spółka kolejowa obsługuje nasze połączenie, dowiedzieć się o numery kontaktowe dla podróżnych (najlepiej funkcjonujące całą dobę).

PAMIĘTAJ

  • Zostaw bliskim informację dokąd jedziesz i o której – planowo – powinieneś dotrzeć do celu podróży.
  • Przed wielogodzinną podróżą koleją lub autobusem sprawdź w wiarygodnym źródle szczegółową prognozę pogody, z uwzględnieniem regionów, przez które będziesz jechać.

  • Nie lekceważ ostrzeżeń meteorologicznych – IMGW formułuje je precyzyjnie, z podziałem na województwa.
  • Zabierz w pełni naładowany telefon komórkowy, może przydać się także latarka.
  • Zabierz ze sobą numery telefonów kontaktowych przewoźnika (np. PKP lub przedsiębiorstwa autobusowego), pod którymi obsługiwani są podróżujący.

  • Jeśli podróż ma trwać wiele godzin, a warunki pogodowe są trudne zabierz prowiant – gorący napój w termosie, żywność, dodatkową ciepłą odzież (skarpety, rękawiczki, sweter).

  • Jeśli prognozy wskazują na gwałtowne pogorszenie pogody i wyjątkowo trudne warunki – rozważ przełożenie podróży na inny termin.

Jeśli twój pociąg lub autobus utknie w trakcie podróży:

  • Nie czekaj – próbuj dowiedzieć się o przyczynę nieplanowanego postoju.
  • Skontaktuj się z przewoźnikiem, poinformuj o sytuacji, dowiedz się jakie działania zostały podjęte.
  • Przekaż posiadane informacje innym podróżnym.
  • W razie uzasadnionej konieczności dzwoń po pomoc (numer alarmowy 112, Państwowa Straż Pożarna 998, Pogotowie Ratunkowe 999).

W GÓRACH

Zimowy pobyt w górach wymaga zachowania szczególnych zasad bezpieczeństwa – dotyczy to zarówno osób uprawiających turystykę górską, jak i narciarzy. Najpoważniejszym zimowym zagrożeniem w górach są lawiny śnieżne, czyli oberwanie i przemieszczanie się masy śniegu. Aby uniknąć niebezpiecznej sytuacji należy zdobyć podstawową wiedzę na temat tego zjawiska, a przede wszystkim bezwzględnie stosować się do komunikatów meteorologicznych i dopasować plany turystyczne do aktualnych i prognozowanych warunków atmosferycznych. Zagrożenie zejściem lawin śnieżnych dotyczy zwłaszcza okresu zimowego, ale mogą one występować również jesienią oraz wiosną, gdy pokrywa śnieżna na stokach zaczyna topnieć.

PAMIĘTAJ

Zawsze przed wyjściem w góry zostaw w miejscu pobytu wiadomość o trasie wycieczki i przewidywanej godzinie powrotu. Jeżeli zmienisz plany zawiadom o tym GOPR-TOPR.

NA CO NALEŻY ZWRÓCIĆ UWAGĘ W JAKIM REJONIE TURYSTYCZNYM PRZEBYWAMY

  • Lawiny w Polsce występują w Tatrach, Bieszczadach, Karkonoszach, Beskidach, Pieninach, Górach Opawskich.
  • Szczegółowe informacje o szlakach turystycznych i narciarskich zagrożonych lawinami na danym terenie górskim uzyskamy w : informacji turystycznej, w Górskim Ochotniczym Pogotowiu Ratunkowym (GOPR) i Tatrzańskim Ochotniczym Pogotowiu Ratunkowym (TOPR), w schroniskach turystycznych, w stacjach narciarskich.

OSTRZEŻENIA - STOPNIE ZAGROŻENIA LAWINOWEGO

  • Stopnie służą do oznaczenia prawdopodobieństwa zejścia lawiny w górach.
  • Skala jest pięciostopniowa i powszechnie stosowana w ratownictwie międzynarodowym, również w Polsce, stopień zagrożenia lawinowego podawany jest w komunikatach medialnych, lokalnych i ogólnokrajowych.

  • Stopnie zagrożenia lawinowego i ich znaczenie:
  • I stopień – zagrożenie nieznaczne, mechaniczne zejście lawiny jest możliwe przy bardzo dużym nacisku (np. grupa narciarzy) na pokrywę na skrajnie stromych stokach (kąt nachylenia powyżej 40 stopni); możliwe samoistne występowanie małych lawin; bezpieczne warunki do uprawiania narciarstwa i turystyki pieszej.

  • II stopień – zagrożenie umiarkowane, opad śniegu od 10 do 20 cm, pokrywa śnieżna średnio związana - zejście lawiny jest możliwe przy znacznym obciążeniu na bardziej stromych stokach (kąt nachylenia powyżej 35-40 stopni); nie należy wchodzić do żlebów i na strome odkryte stoki.

  • III stopień – zagrożenie znaczne, opad śniegu od 20 do 40 cm, pokrywa śnieżna słabo związana na niektórych stromych stokach (kąt nachylenia powyżej 30 stopni) - mechaniczne zejście lawiny może spowodować pojedynczy człowiek; należy omijać niebezpieczne miejsca (np. stoki z nawianym śniegiem); powinno się korzystać z usług profesjonalnego przewodnika; istnieje ryzyko samorzutnego zejścia średniej lawiny.

  • IV stopień – zagrożenie duże, opad śniegu od 40 do 70 cm, pokrywa śnieżna słabo związana na większości stoków stromych - duże lawiny mogą występować samoistnie; należy poruszać się jedynie po bezpiecznych szlakach i trasach; zaleca się niewychodzenie w góry.

  • V stopień – zagrożenie bardzo duże, opad śniegu od 70 do 100 cm, pokrywa śnieżna słabo związana na wszystkich stokach (chwiejna); lawiny występują samoistnie; obowiązuje BEZWZGLĘDNY zakaz wyjść w góry.

 

W polskich górach, zwłaszcza w Tatrach gdzie zagrożenie lawinowe jest najpoważniejsze, ustawiane są znaki ostrzegawcze w miejscach zagrożonych zejściem lawin (czarna szachownica na żółtym tle oznacza Zagrożenie lawinami)

PAMIĘTAJ

Stopnie zagrożenia lawinowego ogłaszane w codziennych komunikatach GOPR/TOPR mogą mieć charakter orientacyjny i nawet lawinowa jedynka nie daje stuprocentowej gwarancji bezpieczeństwa.

Według GOPR planując wycieczkę dłuższą trasą w górach musisz stosować się do następujących zaleceń:

 

  • Podejmuj wycieczkę zawsze w grupie, w której co najmniej jedna osoba zna trasę.
  • Przed wyruszeniem w trasę zapoznaj się z informacjami o stanie zagrożenia lawinowego, stanie pokrywy śnieżne, a także z aktualnym komunikatem meteorologicznym. Śledź stan pogody na trasie - w przypadku pogorszenia warunków zawróć!!!
  • Używaj sprzętu narciarskiego dostosowanego do charakteru terenu i stanu śniegu (narty biegowe, śladowe, turystyczne lub do ski-alpinizmu).
  • Każdy uczestnik wycieczki powinien mieć przy sobie w pełni naładowany telefon komórkowy.
  • Zadbaj o wyposażenie techniczne, które, w wypadku zejścia lawiny, może ułatwić akcję ratunkową np. system Recco z „pasywnymi” plakietkami, zaszytymi w odzieży i/lub plecaku, detektor radiowy typu „pips”, sonda lawinowa, składana łopatka lawinowa, specjalny plecak ABS z poduszką powietrzną.
  • Nie wyruszaj na wycieczkę po wielkich opadach śniegu, przy nagłym ociepleniu i we mgle.
  • Na trasie wystrzegaj się stromych stoków i nie wchodź do żlebów, którymi mogą zejść lawiny śnieżne.
  • Licz się z brakiem widocznego oznakowania na trasach – w zimie często oznakowania szlaków w górach są ukryte pod śniegiem, dlatego nie wychodź na trasy, które są ci nieznane.
  • Jeśli musisz cofnąć się z drogi – nigdy nie wybieraj drogi odwrotu „na skróty”.

JEŚLI DOJDZIE DO WYPADKU W GÓRACH

  • Dzwoń na numer ratunkowy 601 100 300 lub numer alarmowy 985 - postaraj się podać jak najdokładniej swoje położenie, określ szlak, którym szedłeś, wymień punkty orientacyjne w terenie, podaj swój numer telefonu;

  • Gdy okaże się to niemożliwe wzywaj pomocy jakimkolwiek sygnałem akustycznym lub świetlnym - sześć razy na minutę z jednominutową przerwą;
  • Wezwanie pomocy kieruj w stronę prawdopodobnego przejścia szlaku lub trasy;
  • Czekając na pomoc, postaraj się ulokować w miejscu dającym schronienie np. na osłoniętej półce skalnej;
  • Pozycje YES i NO - sygnały dla śmigłowca: YES- potrzebuję pomocy, NO – nie potrzebuję pomocy

WAŻNE TELEFONY

  • Numer ratunkowy w górach – 601 100 300
  • Numer alarmowy - 985
  • Pogotowie ratunkowe – 999

PRZYDATNE INFORMACJE

  • Serwisy internetowe informujące o warunkach atmosferycznych w górach i zagrożeniu lawinowym w Polsce: www.gopr.pl ; www.topr.pl ;

  • Serwisy internetowe informujące o zagrożeniu lawinowym zagranicą: www.horskasluzba.cz (Czechy); www.laviny.sk (Słowacja); www.avalanches.org (pozostałe rejony Europy);

  • Instytucje monitorujące zagrożenie i ratownicze:
  • Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe (TOPR) - 34-500 Zakopane, ul. Piłsudskiego 63a, (18) 201-47-31;
  • Górskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe (GOPR) - 34-500 Zakopane, ul. Piłsudskiego 65, (18) 20-61-550, 20-14-152;
Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna w Wejherowie
Miejski Zakład Komunikacji Wejherowo
EKOFABRYKA Wejherowo
Wejherowskie centrum kultury
MOPS Wejherowo
WEJHEROWSKIE TOWARZYSTWO BUDOWNICTWA SPOŁECZNEGO
WEJHEROWSKI ZARZĄD NIERUCHOMOŚCI KOMUNALNYCH
WOJEWÓDZKI FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ W GDAŃSKU
Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna w Wejherowie
Miejski Zakład Komunikacji Wejherowo
EKOFABRYKA Wejherowo
Wejherowskie centrum kultury
MOPS Wejherowo
WEJHEROWSKIE TOWARZYSTWO BUDOWNICTWA SPOŁECZNEGO
WEJHEROWSKI ZARZĄD NIERUCHOMOŚCI KOMUNALNYCH
Unia Europejska - logotypy